EnglishDe feestdagen en alle drukte (lees volle parkeerplaatsen, geen winkelwagentjes, rijen bij de kassa, huilende kinderen), nog maar twee dagen en we zitten aan tafel. Hebben we alles in huis?
‘Julaftonen’, Carl Larsson, 1904
Koopavonden en kerstmarkten worden weer drukbezocht en de boodschappenlijstjes moeten worden afgewerkt. Exotisch fruit voor exorbitante prijzen, gourmetschotels, eendenborst en kerststol, alles is te krijgen en wordt ook in grote hoeveelheden ingeslagen.
Ieder jaar weer wil ik het eenvoudig houden en het bij een soepje of eenpansgerecht houden maar de verleiding is te groot. De supermarktblaadjes liggen bij de kassa te lonken met hun feestmenu’s en stressbestendige stappenplannen. Culinaire experts kunnen per whatsapp om advies gevraagd worden, je kunt álles kant en klaar kopen, laten bezorgen, bestellen en proeven.
Een mooi stukje vlees of vis, een triple chocoladetoetje, het is zo lekker. Er wordt gemiddeld zo’n €135 uitgegeven aan de kerstboodschappen. Daar zit je gauw aan hoor. Reken maar eens mee: kerstdiner, kerstboom, kerstversiering, kerstcadeaus en kerstkleding. Al ken ik niemand die een complete nieuwe outfit koopt. En dan hebben we het nog niet over oud en nieuw gehad met de oliebollen en het vuurwerk. Op zich valt die €135 per gezin dan erg mee.
Zou Albert Heijn of Foodies nou echt denken dat we met 20 vrienden in een bos met zo’n Big Green Egg lopen klooien? Of dat we na een ‘winterwandeling’ de stoofpot die al in de oven is gezet gezellig gaan verorberen? Neeee!!
Niemand hééft 20 vrienden en dat groene ei moet eerst opwarmen en kan die 20 lamskoteletten niet in een keer aan. Het is buiten mistig of het miezert en je hebt het koud en je wíl helemaal niet buiten eten. Na de winterwandeling zijn de kinderen moe en die lústen geen stoofpot. Dus moet je ook friet bakken en een gehaktbal in de vorm van een ster maken, wat niet lukt en je dan maar besluit om het overblijfsel een kerstbal te noemen. Je bent de appelmoes vergeten, fijngeprakte stoofpeer moeten ze ook niet en je leuke jurkje ruikt naar olie. En die stoofpot was nog niet gaar, dus eerst nog maar wat drinken met een stuk bijna uitgedroogde kerststol en een overgebleven dadel. Je moet tante nog naar huis rijden en opa doet te lollig.
Je neemt je weer voor om het volgend jaar echt anders te doen. Eenvoudig, biologisch, duurzaam, spaarzaam, niet te duur en lekker. Want die €135 is voor een doorsnee gezin best veel en het nieuwe jaar mag niet meteen met een tekort beginnen.
De voornemens! Naast sparen, bezuinigen, sporten, afvallen, stoppen met roken, aardig zijn, aan goede doelen geven, een cursus beginnen en minder stressen, allemaal zaken die toch niet lukken, pleit ik voor: minder boodschappen. Willen we dat? Ja! Het kan makkelijk. Als je bedenkt dat we met z’n allen per jaar zon 135 kilo p.p. (toevallig) eten weggooien dan moet je toch wat beter kunnen inkopen? Waarbij ik meteen toegeef dat het met kleine kinderen (ook met grote trouwens) een stuk lastiger is dan bij een tweepersoons of eenpersoonshuishouden. Het gaat niet alleen om overgebleven eten maar vooral ‘over datum’ producten.
De VN willen wereldwijd in 2030 de voedselverspilling (een derde van al het voedsel) met 50% verminderd zien. Kijk eens op Voedingscentrum hoe je als consument minder kunt verspillen en efficiënter kunt inkopen. Hou dat brood in de vriezer en pak je boterhammen er per stuk uit. Oké, met een lange slungel in huis die een brood per dag verorbert, kan dit niet. Voer weer een kliekjesdag in (tenzij slungel alles opeet). Maak een keer per week een pan soep, kun je dat oude brood ook in dippen. Supermarkten bieden al een poos kleinere porties aan en de groenteboer wil echt wel die bloemkool doormidden snijden. Er zijn al leuke initiatieven ontstaan om voedselverspilling tegen te gaan. Kijk eens op de volgende sites en wie weet vind jij ook een goed voornemen.
Rijksoverheid over voedselverspilling
Overschotsupermarkt Wefood Denemarken (in Engels)
Wageningen University & Research (WUR) Voedselverspilling
Koop gewoon wat minder! Eet smakelijk, fijne kerstdagen en een heerlijk nieuwjaar.