EnglishAltijd in het centrum van het wereldtoneel, desondanks de loop der dingen net niet mede bepaald. Verslapen, verdwaald, tactisch verstoppertje gespeeld, ja soms zelfs door goed geluk en stom toeval. Gedrost, of hoe een familie zich uit de voetnoten van de geschiedenis heeft weten te maken. Sinds 2014 verschijnt ieder kwartaal een minuut of kwartierstaat, parenteel of tafereel uit de stamboom van een familie in de schaduw van het grote gebeuren.
Vrienden en bondgenoten of niet, ze kunnen ook te ver gaan. En een rommeltje hebben de Romeinen er zeker van gemaakt. Crisis binnen de Romeinse centrale overheid en stoelendans om des keizers troon. Dat keizer Nero gewieberd zou worden zat er wel in, maar vier keizers in amper een jaar tijd zorgt voor chaos en trekt een aardige mist op waardoor we ongezien een eigen vuurtje kunnen stoken. Als Drost zie je zoiets aankomen en je grijpt de kans zodra die langskomt.
We spreken het jaar 68 en Nero leeft nog. In Gallië schuift gouverneur Vindex een andere gouverneur, Galba, naar voren als nieuwe keizer. De legers aan de Rijn vrezen een Gallische opstand en treden razendsnel op. Vindex overleeft het niet. Nero in Rome trouwens ook niet. Galba wordt door de senaat alsnog tot keizer uitgeroepen. De Rijnlegers staan hierdoor behoorlijk in hun hemd. Denk je goed bezig te zijn en een opstand te verijdelen, lijkt het nu opeens alsof je het legitieme aantreden van een nieuwe keizer wilt verhinderen. Niets mooier dan Romeinse spraakverwarring.
Het Neder-Germaanse Rijnleger besluit tot een vlucht naar voren en roept begin 69 zijn generaal Vitellius tot keizer uit. Gesteund door de legers in Opper-Germanië en Brittannië trekt hij naar Italië, en met hem het grootste deel van de Rijnlegers. Hierbij bevinden zich ook acht Bataafse cohorten. Galba heeft in Rome ondertussen op wat gevoelige Romeinse teentjes getrapt, is gelyncht en vervangen door een nieuwe keizer, Otho. Op de Povlakte komt het tot een gevecht tussen de troepen van Vitellius en het keizerlijke leger van Otho. Met dank aan de wonderen die de Bataafse eenheden in het water verrichten (het mag wel weer eens gezegd worden en Tacitus doet het dan ook), wordt Otho verslagen.
De keizer is dood, lang leve keizer Vitellius. ‘So far so good’ zou je zeggen, maar daar denken ze in het verre oosten toch anders over. In Judea is De Joodse opstand nog niet helemaal neergeslagen door de vader-en-zoon tandem Vespasianus en Titus, wanneer de troepen aldaar hun commandant Vespasianus uit tot keizer uitroepen. Een deel van het oostelijke leger marcheert vervolgens naar Rome. Kijk, nu wordt het interessant, Vespasianus kennen wij nog. Hij was vriend en commandant tijdens onze gezamenlijke tour of duty in Engeland.
Bij ons thuis begint het Vierkeizerjaar er ook in te hakken. Dat de onverwoestbare stamboom van het Julisch-Claudische huis is gevallen, is tot daar aan toe, voor je het weet is echter je eigen stamboom aan de beurt. Er zijn genoeg van ons die inmiddels Iulius of Claudius heten na burgerschap te hebben ontvangen van een van de keizers. Nu is het als Drost even de kop erbij houden. Nadat Vitellius naar Italië was opgetrokken, droeg Flaccus als commandant bevel over een sterk uitgedunde troepenmacht in het Rijnland. Slechts een kwart van het reguliere troepenaantal was overgebleven om de Rijngrens te bewaken en de orde in dit deel van het rijk te bewaren. En met Vespasianus onderweg naar Rome, wil Vitellius nog meer manschappen. Dat betekent extra troepenlichtingen onder de Bataven. Dat dachten wij niet. Actie!
We spreken af in een heilig woud voor een feestmaal rond het kampvuur, biertje erbij, je kent het wel. Onze Bataafse leider Iulius Civilis houdt, netjes door ons gesouffleerd, een fraaie toespraak vol geijkte ‘spins’ over onrecht, afpersingen, geforceerde rekruteringen van zelfs bejaarden, gebrekkigen en jongens. “Dit is toch geen bondgenootschap meer, dit lijkt wel slavernij!” Civilis heeft zo ook zijn persoonlijke redenen. Tot tweemaal toe is hij slachtoffer geworden van etnisch profileren en onterecht gearresteerd, zijn broertje Paulus zelfs op verachtelijke wijze vermoord. Wij hebben Civilis daarom ingefluisterd om onze oude makker Vespasianus als geheim wapen in te zetten. Deze had namelijk een brief aan Civilis geschreven met het verzoek een opstand voor te wenden om zo de aandacht van Vitellius af te leiden. Die brief is onze vrijgeleide, we zijn mooi ingedekt en kunnen ondertussen ons eigen plan trekken. Je bent Drost of je bent het niet.
Naar aloude tactiek laten wij de kastanjes door een ander uit het vuur halen en deze als eerste rebelleren. ‘Botte Bijl’ Brinno, de Cananefaat (inderdaad, de zoon van zijn vader uit ‘Gedrost 8’), is hiervoor de aangewezen persoon. Na contact en overleg met Drosten uit het hoge Friese noorden sluiten ook de stammen aan de Noordzee zich bij ons aan. De Romeinse forten aan de kust en langs de Rijn, tot en met Oppidum Batavorum (Nijmegen) gaan ze allemaal in vlammen op. De Romeinen zijn uit de Betuwe en het land van Maas en Waal verdreven, de overgebleven legionairs zitten als ratten in val, opgesloten en omsingeld in het kamp Vetera (Xanten).
Het gaat best lekker zo, al zeggen we het zelf. Misschien zit er nog wel meer in, volledige onafhankelijkheid, bevrijd van het Romeinse juk, of in ieder geval baas in eigen stam. Wat kan er in Magusanus’ naam fout gaan? Alhoewel, het blijven natuurlijk onzekere tijden. Even afstand nemen, weg uit de vuurlinie en de toestand in ogenschouw nemen. We zijn nog niet klaar, wordt vervolgd… Gedrost.