EnglishOnder de werktitel De Republiek van Gordon onderzoek ik een familie Gordon gedurende de zogenaamde lange achttiende eeuw. De familiegeschiedenis heeft bijzondere raakvlakken met cruciale en bepalende gebeurtenissen in de ontwikkeling van Republiek der Verenigde Nederlanden naar Koninkrijk der Nederlanden en een democratische eenheidsstaat. Verschillende familieleden waren directe getuigen van de gebeurtenissen. Zij waren toeschouwer, toevallige passant, participant en soms ook hoofdrolspeler. Uitgangspunt vormt het gezin van Jacob Gordon en Johanna Maria Heijdenrijk en hun zeven volwassen geworden kinderen.
Oorspronkelijk was het idee een dubbelbiografie te schrijven over Otto Derk en Robert Jacob Gordon. Twee ‘soldaten van de Verlichting’, geboren in Doesburg, die opgroeien tot officieren in het Gordon-regiment van hun vader Jacob Gordon binnen de Schotse Brigade. Otto Derk Gordon wordt later patriottenleider in Utrecht en kolonel van het exercitiegenootschap Pro Patria et Libertate. Robert Jacob Gordon wordt VOC-commandant en diplomaat in de Kaapkolonie. Hier maakt hij meedere lange reizen door de binnengebieden van zuidelijk Afrika en heeft grote verdiensten voor verschillende wetenschappelijke disciplines.
Nader onderzoek leerde dat meerdere familieleden een interessante rol vervulde en hierbij – soms letterlijk – hun stempel op de Nederlandse geschiedenis drukten. Zij deden dit in verschillende functies en hoedanigheden: in de rol van (groot)ouder en geliefde, als militair, bestuurder en geestelijke. In dienst van stad, provincie en land. En als vrouw, want de familie Gordon laat juist ook zien dat hoe ‘onmondig’ en ‘onzichtbaar’ zij in de bronnen soms zijn, de meisjes en vrouwen Gordon in werkelijkheid wel degelijk invloed op hun eigen leven en dat van hun echtgenoten en kinderen hadden. Zij blijken vaak, al dan niet via gemachtigden, het heft in eigen hand te hebben. De Republiek van Gordon wordt daarom ook een familiegeschiedenis en geen exclusief mannengeschiedenis.
#RepubliekvanGordon
Minizine familie Gordon Maak kennis met de familie Gordon via het minizine Ode aan Doesburgse Grensverleggers – De familie Gordon. Geschreven in opdracht van HetHuisDoesburg ter gelegenheid van het Erfgoedfestival 2018, ‘Over Grenzen van Gelderland’ (23 mei – 22 juli 2018).